kasi: | -wi | t̪o: | ditʰale | |
cold | -with | me | hurt | |
beʔmaji | kasili | |
today | cold | |
ʔul | t̪o: | kasilala | |
now | me | cold | |
diwema: | halaʔ | kasil | -kʰemna | |
tomorrow | again | cold | -future | |
chiba: | kasila | -ʔa | -n | -ka | -n | t̪a | ʔal | ma | kapo:t̪a | pʰe: | -di | -ʔ | |
who | cold | -reflex. | -ing | -cause | -ing | Q | this | you | coat | carry | -present | -Q | |
chiba: | kasila | -ʔa | -n | -ka | -n | t̪a | ʔal | ma:n | kapo:t̪a | pʰe: | -di | -ʔ | |
who | cold | -reflex. | -ing | -cause | -ing | Q | this | she | coat | carry | -present | -Q | |
miʔ | kofi | -na:m | mado: | -ji | |
your | coffee | -the | cold | -semelf. | |
kasi: | k'ala: | |
cold | die | |
die (of the) cold | ||
kasi: | k'ala: | -j | -adi | -n | |
cold | die | -semelf. | -present | -ing | |
t̪a | mit̪o | kasili | -ʔ | |
Q | you | cold | -Q | |
t̪a | mit̪o | kasil | t̪'a | -ʔ | |
Q | you | cold | feel | -Q | |
kasil | t̪a | mit̪o | t̪'a | -ʔ | |
cold | Q | you | feel | -Q | |
xa | mado: | |
water | cold | |
t̪a | mit̪o | kasili | -nhe | -ʔ | |
Q | you | cold | -evid. | -Q | |
do you feel cold? (3) | |||||
t̪a | Gary | kasili | -nhe | -ʔ | |
Q | Gary | cold | -evid. | -Q | |
does Gary feel cold? | |||||
t̪a | mo:wal | kasili | -nhe | -ʔ | |
Q | him | cold | -evid. | -Q | |
does he feel cold? | |||||
tsin | heʔ | t̪a | mo:w | kasili | -nhe | -ʔ | |
how | which | Q | he | cold | -evid. | -Q | |
how does he feel cold? | |||||||
t̪a | mo:w | kasili | -nhe | -ʔ | |
Q | he | cold | -evid. | -Q | |
does he feel cold? (2) | |||||
tsin | heʔ | t̪a | mo:w | kasili | -ʔ | |
how | which | Q | he | cold | -Q | |
badul | t̪o: | kasili | |
lots | me | cold | |
I am freezing | |||
mo:w | kasili | -nhe | |
he | cold | -evid. | |
he feels cold | |||
mo:w | kasi: | t̪'aʔa | -de | |
he | cold | feel | -present | |
ʔanu | mo:w | kasi: | t̪'aʔa | -de | |
comparative | he | cold | feel | -present | |
he feels the cold more | |||||
mo:wal | ʔanu | kasi: | t̪'a | |
him | comparative | cold | feel | |
(I see that) he feels the cold more | ||||
mo:wal | kasili | |
him | cold | |
t̪it̪i | kasil | hi | -n | mo:w | he | |
him.logo. | cold | say | -ing | he | say | |
t̪o: | kasili | |
me | cold | |
t̪o: | mado: | -ji | |
me | cold | -semelf. | |
I got cold | |||
t̪o: | kasil | t̪'a | |
me | cold | feel | |
t̪o: | kasi: | t̪'a | |
me | cold | feel | |
t̪a | ma:dal | kasili | -ʔ | |
Q | her | cold | -Q | |
ma:dal | t̪a | kasili | -ʔ | |
her | Q | cold | -Q | |
dashoyaʔ | -na:m | -ma:dal | t̪a | kasili | -ʔ | |
young woman | -the | -her | Q | cold | -Q | |
ʔul | mado: | -ji | |
now | cold | -semelf. | |
it already cooled off | |||
kasi: | koma | |
cold | happen | |
kasi: | koma | bow | |
cold | happen | here | |
ʔul | mado | -ʔ | na | |
now | cold | -semelf. | be | |
it already cooled off | ||||
kasi: | koma | -n | nakan | t̪o: | ya: | kanana | |
cold | happen | -ing | because | me | bone | ache | |
kasi: | ma: | koma | |
cold | weather | happen | |
ma: | mado: | koma | |
weather | cold | happen | |
jalil | kasi: | koma | |
just | cold | happen | |
jalil | da: | kasili | |
just | outside | cold | |
badul | mado: | xa | -muu | kot̪am | -da | |
lots | cold | water | -there | swim | -at | |
the water there is very cold when swimming | ||||||
Mae | -t̪u | kasili | |
Mae | -acc. | cold | |
ma: | mado: | daʔan | -t̪ʰin | ma:n | na | |
weather | cold | like | -not | she | be | |
ma:n | ʔanu | kasi: | t̪'aʔa | -de | |
she | comparative | cold | feel | -present | |
she feels the cold more | |||||
ma:dal | ʔanu | kasi: | t̪'a | |
her | comparative | cold | feel | |
(I see that) she feels the cold more | ||||
ma:dal | kasili | |
her | cold | |
ma:n | kasil | -aʔa | -de | |
she | cold | -reflex. | -present | |
kawi | -na:m | kasili | |
child | -the | cold | |
masit̪ | -na:m | ʔul | mado | -ʔ | na | |
coal | -the | now | cold | -semelf. | be | |
masit̪ | -na:m | ʔul | mado: | -ji | |
coal | -the | now | cold | -semelf. | |
the coals already cooled off | |||||
jalil | yal | kasi: | -wi | dileya | -de | |
just | us | cold | -with | kill | -present | |
we're just dying from the cold | ||||||
jalil | kasi: | -wi | yal | dileya | -de | |
just | cold | -with | us | kill | -present | |
we're just dying from the cold (2) | ||||||
yal | kasi: | -wi | dileya | -di | -n | |
us | cold | -with | kill | -present | -ing | |
we are dying from the cold | ||||||
beʔ | -yemal | yal | kasi: | -wi | dileya | -de | |
this | -year | us | cold | -with | kill | -present | |
we are dying from the cold this year | |||||||
badul | mado: | xa | -muu | na | |
lots | cold | water | -there | be | |
badul | mado: | xa | -muu | na | kot̪am | -kʰe | -t̪ʰin | |
lots | cold | water | -there | be | swim | -in order to | -not | |
diwema: | kasil | -kʰemna | |
tomorrow | cold | -future | |
mu:l | kasil | hi | -n | chiba: | t̪a | he | -ʔ | |
that | cold | say | -ing | who | Q | say | -Q | |
mu:l | kasil | hi | -n | t̪a | chiba: | he | -ʔ | |
that | cold | say | -ing | Q | who | say | -Q | |
did someone say it is cold? | ||||||||
tsinan | t̪a | -m | kasili | -ʔ | |
why | Q | -that | cold | -Q | |
how come that is cold? | |||||
mado: | ma | na | |
cold | you | be | |
kasi: | -wi | mi- | -k'a | -ji | -n | |
cold | -with | with energy- | -freeze | -semelf. | -ing | |
hardening with the cold | ||||||
kasi: | -wi | mi- | -k'a | -ji | -n | xabe | -na:m | mi- | -bobot̪'o | -ji | |
cold | -with | with energy- | -freeze | -semelf. | -ing | rock | -the | with energy- | -shatter | -semelf. | |
the rock burst from the freezing cold freezing, the rock disintegrated | |||||||||||
kasi: | -wi | mi- | -k'a | -ʔ | -da | xabe | -na:m | mi- | -bomit̪'o | -ji | |
cold | -with | with energy- | -freeze | -semelf. | -when | rock | -the | with energy- | -shatter | -semelf. | |
the rock burst from the freezing cold when it froze, the rock disintegrated | |||||||||||